Toen in augustus 1939 de algemene mobilisatie in Nederland werd afgekondigd, kwam ook de Luchtwacht in actie. De Luchtwacht was een semi-militaire organisatie, die bestond uit vrijwilligers en die belast was met het waarnemen en het herkennen van vliegtuigen. De waarnemingen dienden daarna gemeld te worden aan het hoofdkwartier. Nederland was dan wel neutraal echter het in de gaten houden van het luchtverkeer boven Nederland bleef wel van groot belang. De luchtwachtposten rapporteerden aan 3 Hoofdluchtwachtbureaus in Rotterdam, Amsterdam en Utrecht. Deze 3 steden vielen onder het Centraal Luchtwachtbureau (C.L.B.) in Den Haag. Daarnaast waren er 13 luchtwachtdetachementen op de eigen vliegvelden die ook de start en landing van de eigen vliegtuigen meldden.
Het Centraal Luchtwachtbureau in Den Haag was bij de ingang van de rapportperiode volledig bezet met 3 officieren (waaronder 1 radio-officier), de volledige bezetting van de ploegen en vrijwilligers onder Sergeants-ploegcommmandanten en korporaals. Vanaf 11 mei 1940 werden alle vrijwilligers in verband met de verkeersmoeilijkheden in de stad en de afzetting van bepaalde wijken, ingekwartierd in het perceel Juliana van Stolberglaan 29.
Luchtwachtdetachmenten
Op de hulpvliegvelden Ockenburg en Ruygenhoek en het vliegveld Ypenburg waren luchtwachtdetachmenten, ressorterende onder het Centraal Luchtwachtbureau 's-Gravenhage, werkzaam. Op het hulpvliegveld Ockenburg raakte de vrijwilliger J. Musseree gewond tijdens de Duitse aanval in de vroege ochtend van 10 mei 1940. Evenals de overige detachementen op de vliegvelden heeft dat op Ockenburg getelefoneerd tot zulks door vernietiging van de installatie of gevangenneming niet meer mogelijk was.
Meldingen tijdens Duitse invasie
Tijdens de Duitse invasie waren er talrijke berichten over vermeende luchtlandingen. De vrijwilligers die deel uit maakten van het Vrijwillig Landstormkorps Luchtwachtdienst hadden een primitieve opleiding gehad en er waren maar een aantal Luchtwachters die de Junker-52 en de Messerschmitt-109 vliegtuigen herkenden en dus ook meldden. Op 10 mei 1940 tussen 01:36 en 02:45 werden er grensovervliegingen van zeer vele vliegtuigen van oost naar west gemeld over een front gelegen tussen de Noordzee eilanden en Zuid-Overijssel. Veel van deze toestellen voerde navigatielichten en bewogen zich op hoogten, varierend tussen de 2000 meter en 500 meter. Omstreeks 02:30 bewogen zich tevens verschillende vliegtuigen over de Noordzee-eilanden die onze kust volgden, in een zuidwestelijke richting, gedeeltelijk over land en daarna over Zeeland zuidwaarts koersten. Om 03:20 bewogen zich sterke afdelingen boven Zuid-Limburg, daarna boven Zeeland. Om 03:50 kwamen weer voortdurende grote afdelingen over de oostgrens. Deze vluchten werden veelvuldiger en ontwikkelden zich tot de aanval.
In onderstaand overzicht staan alleen die meldingen over Ockenburg en omgeving vermeld waar sprake was van een groot aantal vliegtuigen of om andere bijzonderheden van belang waren. De vele andere meldingen van enkele vliegtuigen zonder de verdere bijzonderheden zijn niet vermeld.
Datum en tijd |
Luchtwachtpost |
Melding |
10 mei 1940 , 06:10 |
Ockenburg |
6 Duitse toestellen geland op vliegveld |
10 mei 1940 , 06:26 |
Ockenburg |
12 Duitse bommenwerpers laten parachutisten neer op vliegveld |
10 mei 1940 , 06:50 |
Scheveningen |
3 Duitse bommenwerpers cirkelen boven Ockenburg, 1 gedaald |
10 mei 1940 , 06:55 |
Scheveningen |
Bij Ter Heijde 2 Duitse bommenwerpers, 1 op strand gedaald, 1 van strand opgestegen |
10 mei 1940 , 07:02 |
Hoek van Holland |
5 vliegtuigen geland tussen Ter Heijde en Loosduinen |
10 mei 1940 , 07:37 |
Scheveningen |
9 Duitse bommenwerpers vliegen in richting Ockenburg |
10 mei 1940 , 07:40 |
Scheveningen |
1 Duitse bommenwerper is bij Ter Heijde brandend in zee gestort |
10 mei 1940 , 07:52 |
Scheveningen |
1 Duitse bommenwerper is opgestegen van het strand bij Ter Heijde |
10 mei 1940 , 08:01 |
Scheveningen |
1 Duits vliegtuig opgestegen van Ockenburg |
10 mei 1940 , 08:34 |
Scheveningen |
3 Duitse vliegtuigen stijgen op van Ockenburg |
11 mei 1940 , 13:31 |
Scheveningen |
3 Duitse vliegtuigen op 500m W-O. laten parachutisten uit boven "Ockenburg" |
|